In de weken na Kerstmis, deze tijd wordt Epifanie genoemd, zijn er drie momenten dat de betekenis van het kind openbaar wordt: Jezus komt aan het licht en wordt geopenbaard aan de magiërs die een bijzondere ster opmerken, aan Johannes die Jezus doopt, en tijdens een bruiloft in Kana waar Jezus van water wijn maakt en als de ‘ware wijnstok’ verschijnt.
De magiërs of wijzen uit het oosten zijn drie heidense figuren als beeld van de drie toenmalig bekende continenten. De doop van het kind door Johannes vindt plaats in de Jordaan, een grensrivier tussen woestijn en vruchtbaar land en met de bruiloft van Kana begint Jezus zijn openbare leven.
Van oudsher loopt de kersttijd tot 2 februari – veertig dagen na kerstmis. Dan wordt gevierd dat Jezus in de tempel door zijn ouders wordt opgedragen aan zijn schepper. In de volkstraditie wordt dit feest van de Opdracht in de tempel “Maria Lichtmis” genoemd.
Het aantal zondagen tussen het einde van de Kersttijd, Epifanie, en het begin van de Veertigdagentijd wisselt. Als Pasen laat in april valt, begint de Veertigdagentijd laat en zijn er dus veel zondagen. Bij een vroeg Pasen zijn het er maar een paar.
Symbolen
Tussen Epifanie en Veertigdagentijd wisselen de lezingen volgens het oecumenisch leesrooster van thema. Er is meestal geen speciale rode draad tenzij er voor een bepaald project of bijbelboek gekozen wordt. Zoek bij het thema van de lezingen een passend voorwerp in deze wintertijd om als centrum van uw compositie te dienen. Maak de compositie af met takken en andere tuinmaterialen die voorhanden zijn of werk met draperieën om betekenissen van kleuren te versterken.
Tuinmaterialen
Liturgisch bloemschikken in de winter betekent het maken van eenvoudige composities omdat er nog weinig bloeiends beschikbaar is. Uiteraard is er nog van allerlei wintergroen beschikbaar en struiken met rode bessen, zoals Skimmia. Het is mooi om met name in de komende tijd met decoratieve vormen van bijvoorbeeld bandwilg of met vroeg bloeiende takken te werken. Met buigzame takken in diverse kleuren kunnen allerlei bij de lezingen passende vormen gemaakt worden, bijvoorbeeld van wilg (geel, bruin), kornoelje (rood, geel, oranjebruin) of berk (donker bruin/zwart)
Wintergroen
- Thuja
- Spar
- Taxus
- Conifeer
- Klimop
- Den
Vroeg bloeiende struiken
- Chimonanthus
- Corylopsis – schijnhazelaar, kronkelhazelaar
- Viburnum sp.
- Forsythia – vanaf januari binnen in bloei trekken
- Corylus – toverhazelaar
- Jasminum – winterjasmijn
- Chaenomeles – sierkwee, decoratief!
- Daphne – peperboom
- Mahonia
- Alnus – els
- Lonicera – kamperfoelie, al vroeg groene blaadjes
- Prunus
- Salix – katwilg
- Skimmia
Tuinplanten
- Arum – aronskelk, decoratief blad, Aäron
- Galanthus – sneeuwklokjes: hoop
- Bergenia – schoenlapperplant, grote ‘dragende’ bladeren
- Helleborus – kerstroos
- Uitgebloeide graspluimen van bijv. pampusgras, Pennisitum, Miscanthus
- Uitgebloeide stengels met zaaddozen van bijv. teunisbloem, toorts, Achillea, Iris foetidus, Sedum etc.
Bolletjes
- krokus
- hyacint
- sneeuwklokje
.
Kamerplanten
Met name in de winter kunnen kamerplanten tuinmaterialen aanvullen of vervangen. Een kamerplant als groet van de gemeente is in de wintertijd een goed alternatief voor een boeket bloemen. Bij dit seizoen passen azalea, cyclamen, primula en bolgewassen. Met een symbolische betekenis zijn dat bijvoorbeeld:
- Acorus – kalmoes, gramineus – geurgras en Aloë: zalving, uitverkoren, bevestiging
- Begonia en Caladium, Codiaeum, Coleus en andere kamerplanten met rood blad of rode bloemen zoals Azalea, Amaryllis, Columnella sp, Cyclamen, Kalanchoë, Primula acaulis, Rhododendron: rood – liturgische kleur voor de Geest
- Tien Geboden plantje – Maranta leuconeura of – indien niet verkrijgbaar Calathea: wet-leefregels
- Campanula isophylla – klokjesbloem: geroepen worden
- Cyperus sp en Scirpus: water
- Grevillea – kamereik: rechtvaardige, standvastige mensen, mensen als eiken
- Hedera – klimop: houvast, trouw
- Muscari – blauwe druifjes: trouw
- Phoenix sp.- palm: overwinning
- Tolmiea – kindje op moeders schoot
- Fatshedera sp. – vingerplant: dragen
- Viola sp. – viooltjes: nederigheid
Onderwerpen Epifanie en Winter