Symbolische schikkingen voor de veertigdagentijd en Pasen
De schikkingen voor deze periode zijn gebaseerd op de Nieuw Testamentische lezingen.
De genoemde liednummers, die in deze brochure als liedsuggesties staan vermeld,
verwijzen naar het Liedboek – zingen en bidden in huis en kerk (2013).
Basissymbool
Voor de schikkingen gebruiken we een basissymbool.
Dit keer hebben we gekozen voor de X.
De X is de letter van Christus, het vermenigvuldigingsteken en het romeinse cijfer tien.
In alle lezingen vind je Gods Liefde. Soms moet je er wel even naar zoeken, net zoals in de wereld van vandaag.
Uit naam van de Liefde, luister naar de stem van je hart en toon je kracht!
Uit naam van de Liefde
‘Samen delen wij het geloof dat ons gegeven is
Wij bidden U om kracht voor behoud
Zeggen U dank voor waar U ons brengt
Tonen U dat we voor U willen gaan
Schenken elkaar de Liefde
Die nodig is om te blijven delen
Van wat ons gegeven is
Amen’
– Janine Knol –
Werkwijze
Het basissymbool, de X, kan van allerlei, liefst natuurlijke, materialen worden gemaakt. Op de foto’s in deze brochure zijn daar voorbeelden van te zien. Als ondergrond kan paarse stof worden gebruikt, die op Witte Donderdag en met Pasen vervangen wordt door witte stof. Op de stof wordt, voor de X, met zand en enkele stenen de woestijn verbeeld, die verdwijnt met Pasen. Bij iedere schikking staat een kleine kaars als het Licht dat, net als de Liefde, altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Eerste Zondag van de 40 dagen
Lezing: Lucas 4:1-13
Liedsuggesties:
Lied 538 Een mens te zijn op aarde
Lied 653 U kennen, uit en tot U leven
Lied 807 Een mens te zijn op aarde, is eens voorgoed
Algemeen
Op deze zondag gaat het over de verzoeking in de woestijn. Centraal staat hier de leegte van de woestijn als de plek van de beproeving. Daarnaast de ervaring van het gedragen worden door God, de Liefde die overeind blijft:
de Kracht die overwint.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X alleen leegte, de dorre woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast/achter de X de rijkdom van het geloof: een klein, rond oerbrood (van meer leven dan van brood alleen) op bladeren van de vingerplant (het op handen gedragen worden). Dit alles op een ondergrond van paarse stof.
Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze eerste zondag van de veertigdagentijd zien we de leegte van de woestijn, de plek van de beproeving. Maar meer nog zien we Gods Liefde in de vorm van de X. De Kracht die overwint: Hij die op handen gedragen wordt en de mens meer biedt om van te leven dan van brood alleen.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Al word je
op de proef gesteld
Probeert een ander
je te misleiden
Het goede
laten zegevieren
toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Tweede Zondag van de 40 dagen
Lezing: Lucas 9:28‐36
Liedsuggesties: Lied 545 Christus staat in Majesteit
Algemeen
Op deze zondag gaat het over Petrus, Johannes en Jakobus, die met Jezus de berg op gaan. Zij ontmoeten Mozes en Elia. Er klinkt een stem uit de wolk, die zegt: “Dit is mijn Zoon, mijn uitverkorene, luister naar hem!”
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast/achter de X de wens om vast te houden: drie driehoeken van lichtdoorlatende stof, die de tenten suggereren.
Rechts naast/achter de X de berg: een berg stenen.
Dit alles op een ondergrond van paarse stof. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze tweede zondag van de veertigdagentijd lezen we over de drie leerlingen, die met Jezus de berg op gaan, en dat er een stem uit de wolk klinkt. De berg en de wolk bevestigen, net als de X in de schikking, de aanwezigheid van God. De leerlingen willen het bijzondere moment van de ontmoeting met Mozes en Elia vasthouden: verbeeld in de tenten die zij willen opslaan. Zij zullen het moment echter in hun hart moeten bewaren.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Je hoeft niet
vast te houden
Met woorden
te beschrijven
Wat in stilte
bewaard kan blijven
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Derde Zondag van de 40 dagen
Lezing: Lucas 13:1‐9
Liedsuggesties: Lied 547 Met de boom des levens
Lied 610 Zo dor en doods
De omgekeerde tijd van Stef Bos
Algemeen
Op deze zondag gaat het onder andere over de vijgenboom, die al drie jaar geen vrucht draagt. De wijngaardenier vraagt hem te laten staan in de hoop dat hij het jaar erop wel vrucht draagt. Zo niet, dan kan de vijgenboom altijd nog omgehakt worden.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn met de vruchtloze vijgenboom: zand, enkele stenen en een op de voorgrond liggende dorre tak.
Links naast/achter de X de hoop, de omkeer in denken: een rechtopstaande bloeiende tak. Dit alles op een ondergrond van paarse stof.
Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze derde zondag van de veertigdagentijd zien we dat alles niet zwart wit is. Jezus toont, weergegeven met de X staand voor Gods Liefde, onder andere waar liefdevolle aandacht toe leiden kan. Hoop doet leven!
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Het kan geen kwaad
te veranderen
van inzicht
Een ander
laten bloeien
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Vierde Zondag van de 40 dagen
Lezing: Lucas 15:11‐32
Liedsuggesties: Lied 185 Een jongen met een grote mond
Lied 885 Groot is uw trouw, o Heer
Lied 886 Abba, Vader, U alleen
Algemeen
Op deze zondag gaat het over de “verloren zoon”, die terugkeert nadat hij zijn erfdeel er doorheen gejaagd heeft met een losbandige, verkwistende levensstijl. Zijn vader ontvangt hem met open armen en draagt op om feest te vieren, omdat zijn zoon is teruggekeerd: “Hij was dood en is weer tot leven gekomen.”
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Rechts naast/achter de X de losbandige tijd van de “verloren zoon”: een kitscherige, schreeuwende schikking van rommelige, felgekleurde bloemen.
Links naast/achter de X de feestvreugde van de terugkeer van de tot inkeer gekomen “verloren zoon”: een stijlvolle, biedermeierachtige schikking van witte bloemen. Dit alles op een ondergrond van paarse stof.
Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze vierde zondag van de veertigdagentijd wordt de Liefde getoond voor dat wat verloren lijkt en toch weer teruggevonden wordt. We zien aan de rechterkant een kitscherige schikking, die de losbandige jaren van de zoon, die verloren lijkt, verbeeld. Dat er altijd een weg terug is, wordt aan de linkerkant verbeeld, met een stijlvolle schikking, die de feestvreugde van zijn terugkeer, de inkeer, weergeeft. De X toont wat beide zonen in al die jaren niet hebben willen zien: de liefde van hun vader, de Liefde van God.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Wat is het
dat je zoekt
Ver weg
of dichtbij
Zien wat er is
altijd zal zijn
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Vijfde Zondag van de 40 dagen
Lezing Lucas 20:9-19
Liedsuggesties: Lied 377 Zoals ik ben, kom ik nabij
Lied 561 O liefde die verborgen zijt
Lied 653 U kennen, uit en tot U leven
Algemeen
Op deze zondag gaat het over Jezus, die aan de schriftgeleerden en hogepriesters de gelijkenis van de wijngaard vertelt. De gelijkenis over de eigenaar wiens zoon gedood wordt door de wijnbouwers om zo de erfenis te krijgen. “De steen die de bouwers afkeurden is de hoeksteen geworden?”
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast/achter de X: een gebroken steen, waarop kleine bloemen bloeien (bijv. steenbreek). Dit alles op een ondergrond van paarse stof. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze vijfde zondag van de veertigdagentijd horen we hoe Jezus aan de schriftgeleerden en hogepriesters de gelijkenis van de wijngaard vertelt.
Vaak wordt in deze wereld slechts de zinnen gezet op bezit: met gelijke munt betaald, Gods Koninkrijk vergeten, Licht niet gezien.
In de schikking zien we een gebroken steen. De steen, die de bouwers afkeurden en tot hoeksteen geworden is, komt tot bloei.
Gods Liefde, verbeeld als X, is ondanks alles altijd aanwezig.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Sta niet toe
Kwaad
met kwaad
te vergelden
Bouwen
aan Gods Koninkrijk
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Zesde Zondag van de 40 dagen – Palmzondag
Lezing: Lucas 19:(28)29‐42
Liedsuggesties: Lied 551 Hosanna, hosanna
Lied 552 Dit is een dag van zingen
Lied 554 Welkom, welkom, koning Jezus
Algemeen
Op deze Palmzondag gaat het over Jezus, die op een veulen op weg gaat naar Jeruzalem. De leerlingen spreiden hun mantels voor hem op de grond en prijzen hem. Jezus huilt over het lot van de stad en de mensheid.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Door de woestijn de weg die Jezus aflegt: diverse stroken stof van verschillende kleuren paars/purper; de kleuren van verwachting. De weg eindigt aan de linkerkant van de X.
Links naast/achter de X verwachting wordt eeuwigheid: aan het einde van de weg een schikking van bloemen die van paars naar wit oplopen.
Dit alles op een ondergrond van paarse stof. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze Palmzondag zien we de weg naar Jeruzalem, door Jezus afgelegd op een veulen. De weg is verbeeld in verschillende tinten paars.
Paars: de kleur van de verwachting. Aan het begin van de Goede Week loopt deze verwachting al langzaam over in het wit van de eeuwigheid.
De X symboliseert de, door de leerlingen, getoonde liefde voor Jezus. En Jezus Liefde voor zijn leerlingen, de stad en daarmee de mensheid.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Al is de weg
zwaar en moeilijk
Weet je nooit alleen
Elkaar
vrede schenken
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Witte Donderdag
Lezing: Johannes 13:1‐15
Liedsuggesties: Lied 568 Ubi caritas
Algemeen
De viering van het Heilig Avondmaal staat deze avond centraal. We lezen hoe Jezus voor het laatst, samen met zijn leerlingen, de maaltijd viert kort voor het Pesachfeest. Na de maaltijd wast hij de voeten van zijn leerlingen als voorbeeld van dienstbaarheid.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast de X: een kruik en schaal met water, een witte doek, brood of matses en een takje klimop, die eventueel langs de X omhoog gaat.
Dit alles op een ondergrond van witte stof. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Aan het begin van de drie dagen voor Pasen, die samen één dienst vormen, staan we stil bij de avond waarop Jezus voorafgaand aan zijn lijdensweg met zijn leerlingen zijn laatste avondmaal eet. Zijn Liefde voor de mensheid, zijn Liefde voor God gaat tot het uiterste. Hij toont hoe zijn weg in dienstbaarheid zal gaan en vraagt ons te doen als Hij.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Laat ons tonen
dat goed voorbeeld
goed doet volgen
Samen
in beweging komen
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde’
Goede Vrijdag
Lezing: Johannes 18:1-19:42
Liedsuggesties: Lied 576 O hoofd vol bloed en wonden
Lied 578 O kostbaar kruis, O wonder Gods
Lied 581 Hier zwijgt het hoge denken
Algemeen
We lezen hoe Jezus gevangen genomen en verhoord en vervolgens gekruisigd en begraven wordt.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
De X kan, voor deze schikking, eventueel gekanteld worden tot kruis.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast/achter de X (of bij kanteling van de X onder het kruis) de berg Golgota en het bloed van Christus: een berg stenen met enkele rode anemonen.
Om de X de doornenkroon: prikkeldraad. In het prikkeldraad wordt eventueel een rode roos gestoken ter extra bevestiging dat Gods liefde alles overwint.
Dit alles op een ondergrond van paarse stof. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Stille Zaterdag
Lezing: Lucas 24:1-10(11)
Liedsuggesties: Lied 625 Groen ontluikt de aarde
Algemeen
We lezen over het lege graf van Jezus.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
De X kan eventueel nog gekanteld blijven als kruis voor deze schikking.
Voor de X de woestijn: zand en enkele stenen.
Links naast/achter de X (of bij kanteling onder het kruis) de berg Golgota en het doorgaande leven: een berg stenen en groen zonder bloemen.
Dit alles op een ondergrond van paarse stof met daaroverheen een stuk witte stof: voorzichtig breekt het licht van Pasen al door.
Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Pasen
Lezing: Johannes 20:1-18
Liedsuggesties: Lied 626 Ik zoek mijn Heer, het graf is leeg
Lied 633 De lichtvorst, de ontluisterde
Lied 636 Liefde is licht, opnieuw geboren
Lied 648 Zing halleluja, hemel en aarde, zing
De dag zal komen van Stef Bos
Algemeen
Op deze Paasochtend lezen we over hoe Maria in de tuin de opgestane Heer ontmoet. Het is zijn stem, zijn Liefde voor haar en alle mensen, die haar doet beseffen dat het Jezus is die ze ziet.
Schikking
Het basissymbool, de X, toont Gods Liefde.
De X wordt bekleed met witte bloemen ten teken van de overwinning van het leven op de dood. Dit alles op een ondergrond van witte stof, waarop met fris groen mos de tuin wordt verbeeld. Er wordt een kleine kaars bij de schikking geplaatst als het Licht dat altijd blijft, hoe donker het soms ook om ons heen is.
Om uit te spreken
Op deze Paasochtend vieren we de overwinning van het leven op de dood.
Maria wordt door Jezus liefdevol bij haar naam genoemd. Bij het noemen van haar naam beseft Maria dat het Jezus is die ze ziet.
‘Luister naar de stem
die klinkt in je hart
Geloof wat je hoort
Zorg dat je ziet
De Bron van leven
Het Licht in ons bestaan
Hij vraagt je op te staan
Los te laten om te behouden
Ruimte te bieden
Zijn weg te gaan’
Opstaan
voor verandering
Toont de Kracht
Uit naam van de Liefde
De Heer is waarlijk opgestaan’
Werkgroep:
Ina Brandts Buys; Diny Eggens; Gerda Even; Janine Knol; Gea Kruize; Janneke Middeljans; Ineke Roffel; Grieta Vosselman
Fotografie: Jaap Menses
Gieten, januari 2019
